Βιβλίο
Brene Brown, «Ευτυχώς που δεν είμαι τέλειος»
Σύμφωνα με την Brene Brown, στο βιβλίο της «Ευτυχώς που δεν είμαι τέλειος» Εκδόσεις "Η Δυναμική της Επιτυχίας", η διαίσθηση είναι μια λογική διαδικασία του εγκεφάλου.
Η διαίσθηση δεν είναι ανεξάρτητη από οποιαδήποτε λογική διαδικασία. Και μάλιστα, οι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι είναι μια ταχύτατη ασυνείδητη διαδικασία συσχέτισης - κάτι σαν νοητικό παζλ. Ο εγκέφαλος παρατηρεί κάτι, σκανάρει τα αρχεία του και ταιριάζει αυτό που παρατηρεί με τις υπάρχουσες αναμνήσεις, γνώσεις και εμπειρίες.
Μόλις συνθέσει μια σειρά από ταιριάσματα, έχουμε μια «διαίσθηση» πάνω σε αυτό που παρατηρήσαμε. Μερικές φορές, η διαίσθηση ή το ένστικτο μας μας λέει αυτό που χρειάζεται να ξέρουμε. Άλλες φορές μας οδηγεί προς την αναζήτηση δεδομένων και τη λογική. Όπως φαίνεται, η διαίσθηση μπορεί να είναι εκείνη η σιγανή εσωτερική φωνή, αλλά δεν περιορίζεται σε ένα μόνο είδος μηνύματος. Πολλές φορές μας ψιθυρίζει: «Ακολούθησε το ένστικτο σου». Άλλες φορές φωνάζει: «Εξέτασε το αυτό! Δεν έχουμε αρκετές πληροφορίες!»
Μέσα από την ερευνά μου, ανακάλυψα ότι αυτό που κάνει τη φωνή της διαίσθησης να σωπάσει είναι η ανάγκη μας για βεβαιότητα. Οι περισσότεροι από εμάς δεν είμαστε και πολύ καλοί στο να μην ξέρουμε. Μας αρέσουν η σιγουριά και οι εγγυήσεις τόσο πολύ, που δεν δίνουμε προσοχή στα αποτελέσματα της διαδικασίας συσχέτισης που εκτελεί ο εγκέφαλος μας.
Για παράδειγμα, αντί να σεβαστούμε το δικό μας ισχυρό εσωτερικό ένστικτο, φοβόμαστε και ψάχνουμε την επιβεβαίωση από τους άλλους.
• «Εσύ τι νομίζεις;»
• «Τι λες, να το κάνω;»
• «Πιστεύεις ότι είναι καλή ιδέα, ή νομίζεις ότι θα το μετανιώσω;»
• «Τι θα έκανες εσύ στη θέση μου;»
Συνήθως, η απάντηση που παίρνουμε σε αυτές τις ερωτήσεις είναι: «Δεν είμαι και τόσο σίγουρος για το τι να κάνεις. Τι λέει το ένστικτο σου;» Να’ το πάλι! Τι λέει το ένστικτο σου;
Κι εμείς, κουνάμε το κεφάλι και λέμε «δεν ξέρω», ενώ η πραγματική απάντηση είναι: «Δεν έχω ιδέα τι λέει το ένστικτο μου. Δεν έχω μιλήσει μαζί του εδώ και χρόνια».
Γιατί κάνουμε δημοσκόπηση στους άλλους πριν πάρουμε μια απόφαση; Συνήθως επειδή δεν εμπιστευόμαστε αυτό που εμείς ξέρουμε, γιατί μας φαίνεται πολύ αβέβαιο και πολύ αόριστο. Θέλουμε διαβεβαιώσεις, θέλουμε κάποιον που να πάρει μερίδιο της ευθύνης αν τα πράγματα πάνε στραβά. Μου είναι πολύ γνώριμο όλο αυτό - είμαι επαγγελματίας σ’ αυτού του είδους τις δημοσκοπήσεις. Όταν πρόκειται να πάρω μια δύσκολη απόφαση και νιώθω αποσυνδεδεμένη από τη διαίσθηση μου, αισθάνομαι την ανάγκη να κάνω γκάλοπ στους πάντες γύρω μου. Τώρα όμως, όταν μπαίνω σ’ αυτή τη διαδικασία, χτυπάει ο συναγερμός — ξέρω ότι νιώθω ευάλωτη σχετικά με την απόφαση που χρειάζεται να πάρω.
Όταν μάθουμε να εμπιστευόμαστε τη διαίσθηση μας, μπορεί ακόμα και να μας πει ότι δεν έχουμε καλό ένστικτο για κάτι και χρειαζόμαστε περισσότερες πληροφορίες. Ένα ακόμα παράδειγμα για το πώς η ανάγκη μας για βεβαιότητα σαμποτάρει τη διαίσθησή μας είναι όταν αγνοούμε τις προειδοποιήσεις που μας στέλνει το ένστικτο μας για να σταματήσουμε να πιέζουμε τα πράγματα, να μαζέψουμε περισσότερες πληροφορίες, ή να τσεκάρουμε τις προσδοκίες μας σε σχέση με την πραγματικότητα:
• «Μωρέ θα το κάνω! Δεν με νοιάζει τίποτα!»
• «Κουράστηκα να το σκέφτομαι και να το ξανασκέφτομαι. Με αγχώνει πολύ όλο αυτό».
• «Προτιμώ να το κάνω τώρα αμέσως παρά να περιμένω έστω και ένα δευτερόλεπτο παραπάνω».
• «Μου είναι ανυπόφορο να μην ξέρω».
Όταν βουτάμε με το κεφάλι στις μεγάλες αποφάσεις, ίσως αυτό γίνεται επειδή δεν θέλουμε να ξέρουμε τις απαντήσεις που μπορεί να προκύψουν αν κάνουμε με επιμέλεια την ερευνά μας γύρω από το θέμα. Ξέρουμε ότι τα στοιχεία που θα βρούμε μπορεί να μας απομακρύνουν από αυτό που νομίζουμε ότι θέλουμε.
Πάντα λέω στον εαυτό μου: «Αν ετοιμάζεσαι να πάρεις μιαν απόφαση για να κάνεις κάτι και φοβάσαι να κάνεις τους υπολογισμούς ή να πάρεις χαρτί και μολύβι και να κάτσεις να γράψεις τα υπέρ και τα κατά, καλύτερα να μην το κάνεις». Όταν το μόνο που θέλουμε είναι να ξεμπερδέψουμε με τη διαδικασία της απόφασης, είναι καλό να αναρωτηθούμε μήπως απλώς δεν αντέχουμε να περιμένουμε όσο χρειάζεται μέχρι να το σκεφτούμε καλά και να αποφασίσουμε συνειδητά - η αναμονή μας κάνει να νιώθουμε ευάλωτοι.
Όπως βλέπεις λοιπόν, η διαίσθηση δεν έχει να κάνει πάντα με το να παίρνεις τις απαντήσεις από μέσα σου. Μερικές φορές, όταν συνδεόμαστε με την εσωτερική μας σοφία μας λέει ότι δεν γνωρίζουμε αρκετά ώστε να πάρουμε μιαν απόφαση και χρειάζεται να το ερευνήσουμε περισσότερο.
Να λοιπόν ποιος είναι ο ορισμός της διαίσθησης στον οποίο κατέληξα μετά την ερευνά μου:
Η διαίσθηση δεν είναι μόνο ένας τρόπος γνώσης. Είναι η ικανότητά μας να αφήνουμε χώρο για την αβεβαιότητα, και η προθυμία μας να εμπιστευόμαστε τους πολλούς τρόπους που υπάρχουν για να αποκτούμε τη γνώση, όπως το ένστικτο, η εμπειρία, η πίστη και η λογική.
________________
